flag vizantioflag hellas

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.   twitter   facebook  

Oι Σαρακατσαναίοι και η Άλωση της Πόλης

 

vaggelis kariotis

 

Του Ευαγγέλου Καρυώτη

Μέλος Επιτροπής Νεολαίας Π.Ο.Σ.Σ.

 Ως αποτέλεσμα της πολιορκίας της Κωνσταντινούπολης από τον οθωμανικό στρατό με επικεφαλή τον σουλτάνο Μωάμεθ Β΄, υπήρξε η Άλωση της, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Κωνσταντίνος ΙΑ Παλαιολόγος. Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης επετεύχθη την Τρίτη 29 Μαΐου 1453, έπειτα από εξάμηνη πολιορκία. 

Τους τελευταίους δύο αιώνες, το Βυζάντιο ήταν αποδυναμωμένο. Η Άλωση του 1204 από τους Σταυροφόρους και έπειτα, μετά την επανάκτησή της το 1261, οι πολιτικές και θρησκευτικές έριδες, η αδυναμία βοήθειας από την Δύση, η άσχημη οικονομική κατάσταση και η φυγή ανθρώπινου δυναμικού, οδήγησαν στη σταδιακή εξασθένηση. Σταδιακά το Βυζάντιο κυκλώθηκε εδαφικά από τους Οθωμανούς, ειδικά μετά την κατάληψη της Καλλίπολης το 1354, ενώ το 1373 έγινε φόρου υποτελής στον Οθωμανό σουλτάνο. Έτσι, η Άλωση της Πόλης ήταν το φυσικό αποτέλεσμα της αδιάκοπης επέκτασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αν και γίνεται ιδιαίτερη μνεία στον ηρωισμό των πολιορκημένων και ιδιαίτερα του Αυτοκράτορα.

Για τους Σαρακατσάνους η Κωνσταντινούπολη είχε ιδιαίτερη σημασία, όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό από την ιδιαίτερη παράδοση τους. Άλλωστε, δύο ήταν οι περιοχές με ιδιαίτερη σημασία γι' αυτούς, η Κωνσταντινούπολη και τα Άγραφα. Την Κωνσταντινούπολη οι Σαρακατσαναίοι τη θεωρούσαν ως πρωτεύουσα του Ελληνισμού και της Ορθόδοξης πίστης. Γι' αυτό, μέσα από την παράδοση τους καθρεφτίζεται το πένθος για την Άλωση της και ο διακαής πόθος τους για την απελευθέρωσή της. Ο πόθος αυτός με το πέρασμα των χρόνων και των γενεών πήρε τη μορφή μύθων που αναφέρονταν στην Άλωση και έτσι διασώθηκε. Αυτή ήταν και η βάση για την αντίδραση των Σαρακατσαναίων έναντι του Τουρκικού ζυγού.

Υπάρχουν πολλά χαρακτηριστικά στη σαρακατσάνικη παράδοση που υποδεικνύουν την ιδιαίτερη σχέση των Σαρακατσαναίων με την Κωνσταντινούπολη. Αρχικά, ένα από τα κυρίαρχα σύμβολα της λαϊκής τους τέχνης ήταν ο δικέφαλος αετός σε κάποια υφαντά. Επίσης, την Τρίτη την θεωρούσαν ως καταραμένη μέρα και γι' αυτό απέφευγαν να κάνουν το οτιδήποτε. Στα κοπάδια τους υπήρχε ένας μεγάλος αριθμός μαύρων (λάϊων) προβάτων, ως ένδειξη πένθους. Ενώ, πολλά είναι και τα σαρακατσάνικα τραγούδια που αναφέρονται στην Άλωση της «θεοφύλακτου Πόλεως», με αντιπροσωπευτικότερο όλων το «Φόντα εθεμελίωναν οι Αρχάγγελοι την Πόλη».