του Γεώργιου Α. Μουτσιάνα

Για ένα Αντάμωμα με Ρίζες και Ορίζοντα

Το άρθρο αυτό δημοσιεύεται στην επίσημη ηλεκτρονική εφημερίδα της Π.Ο.Σ.Σ., με στόχο να συμβάλει στον κοινό διάλογο για την ουσιαστική ενίσχυση - αναβάθμιση του Ανταμώματος, του κορυφαίου θεσμού των Σαρακατσαναίων, με σεβασμό στην παράδοση και πίστη στο μέλλον.

Υπάρχουν στιγμές που δεν είναι απλώς ημερομηνίες. Είναι σημάδια στον χρόνο – σμιλεύματα της μνήμης. Το Αντάμωμα των Σαρακατσαναίων, το Αντάμωμα μας είναι μία απ’ αυτές. Εκεί που το παρελθόν δεν είναι μακρινό, και το μέλλον ξεκινά με βήμα κυκλωτικό. Δεν είναι απλώς συνάντηση. Είναι επιστροφή. Είναι σμίξιμο ψυχών, γενεών, λέξεων και τραγουδιών.

Το Πανελλήνιο Αντάμωμα των Σαρακατσαναίων δεν είναι απλώς μία γιορτή. Είναι ένα διαχρονικό σημείο αναφοράς· ένα σταυροδρόμι όπου σμίγουν οι ρίζες με τα όνειρα, οι χοροί με τη μνήμη, οι άνθρωποι με τη συλλογικότητα. Στις κορυφές του Περτουλίου, κάθε χρόνο, οι γενιές συνομιλούν – όχι με λόγια, αλλά με τραγούδι, φορεσιά, χαμόγελο και συγκίνηση.

Το Αντάμωμα δεν ανήκει σε καμία διοίκηση, ούτε σε καμία εποχή. Ανήκει σε όλους. Σε αυτούς που ήρθαν πριν, και σε αυτούς που θα έρθουν. Η ευθύνη όλων μας είναι να του προσφέρουμε τη συνέχεια και την ποιότητα που αξίζει – να κρατήσουμε την ψυχή του ζωντανή, και το περιεχόμενό του σύγχρονο, ουσιαστικό, βιωματικό.

Μέσα από αυτή την κοινή μας αγάπη για το Αντάμωμα, καταθέσαμε πρόσφατα στην Π.Ο.Σ.Σ. μια πρόταση με ιδέες που μπορούν να το ενισχύσουν, να του δώσουν νέα πνοή και σταθερά θεμέλια για το αύριο. Δεν θέλουμε να αλλάξει χαρακτήρα – το αντίθετο. Θέλουμε να συνεχίσει να είναι αυτό που αγαπήσαμε, με τρόπο πιο οργανωμένο, πιο βιώσιμο, πιο έτοιμο για το μέλλον. Η εισήγηση περιλαμβάνει προτάσεις λειτουργικού και θεσμικού χαρακτήρα:

▪ Τη δημιουργία ενός Γραφείου Διαχείρισης Ανταμώματος, υπό την Π.Ο.Σ.Σ., με σταθερό ρόλο συντονισμού, τεκμηρίωσης και σχεδιασμού.
▪ Την καθιέρωση Οργανωτικής Επιτροπής και τομέων δράσης με σαφή καταμερισμό ευθυνών.
▪ Την ανάγκη για ενιαία ταυτότητα: επίσημο λογότυπο, σύνθημα, σύγχρονη ψηφιακή παρουσία.
▪ Τη δημιουργία ιστοσελίδας του Ανταμώματος με πολιτιστικό αρχείο, φόρμες συμμετοχής και εργαλεία προβολής.
▪ Τον εμπλουτισμό του τριημέρου με βιωματικά εργαστήρια, παιδικές δραστηριότητες, εκθέσεις, και θεματικές ζώνες που προσφέρουν ουσία και εμπειρία.
▪ Την ενίσχυση της συμμετοχής του κοινού μέσα από τουριστικά πακέτα, εξωστρέφεια και συνεργασίες με φορείς.
▪ Τη θεσμική ένταξη και ανάδειξη της χειμερινής “Μπουκ’βάλας” ως συμπληρωματικής κορύφωσης του θεσμού.

Η πρόταση που κατατέθηκε δεν είναι αποσπασματική. Δεν αποτελεί μια λίστα “καλών προθέσεων”. Είναι μια ολοκληρωμένη δέσμη προτάσεων – με αρχή, μέση και συνέχεια. Με σεβασμό στην παράδοση, τεκμηρίωση στη λειτουργία, και ρεαλισμό στην εφαρμογή.

Η αναβάθμιση του Ανταμώματος δεν είναι θεωρητικό ζητούμενο. Είναι πρακτική αναγκαιότητα, ώστε να διατηρήσουμε τη φλόγα του ζωντανή – όχι για λίγους, αλλά για όλους. Οι δομές, τα εργαλεία και η προνοητικότητα που προτείνονται μπορούν να εγγυηθούν ότι το Αντάμωμα θα μείνει σταθερό, δυνατό και σύγχρονο. Ένας θεσμός που θα πατά σε γερά θεμέλια, χωρίς να χάνει το αληθινό του πρόσωπο.

Η πρόταση αυτή δεν επιδιώκει να υποδείξει· επιδιώκει να εμπνεύσει. Δεν ζητά να αλλάξει κάτι από μόνο του· προτείνει να το χτίσουμε μαζί. Με αγάπη, γνώση, και πάνω απ’ όλα, με διάθεση συνεννόησης και αλληλοσεβασμού.

Το Αντάμωμα είναι ένα κοινό μας σπίτι. Όσο μεγαλύτερη η συμμετοχή, τόσο πιο γερά τα θεμέλια. Γι’ αυτό και ο διάλογος για την αναβάθμισή του δεν είναι πολυτέλεια – είναι ανάγκη. Αν ανοίξει αυτός ο δρόμος με καθαρές προθέσεις και καλή πίστη, τότε όλοι θα έχουν κάτι να προσθέσουν. Και αυτό, από μόνο του, είναι δύναμη.

Με σεβασμό σε όσους κρατούν τη σκυτάλη, και με πίστη σε εκείνους που θα την παραλάβουν, ελπίζουμε η εισήγησή μας να λειτουργήσει ως αφετηρία. Για συζήτηση, για συνεργασία, για συνέχεια.

Το Αντάμωμα είναι εκείνη η στιγμή που ο παππούς αγκαλιάζει τον εγγονό του και του λέει: "κι εσύ θα χορέψεις εδώ, μια μέρα". Είναι η στιγμή που τα τραγούδια δεν ακούγονται μόνο, αλλά μεταφέρονται. Που οι φορεσιές δεν φοριούνται απλώς, αλλά κληροδοτούνται.

Αν καταφέρουμε να ενώσουμε τη σοφία των παλαιότερων, τη γνώση των ειδικών και τη φλόγα των νεότερων, τότε το Αντάμωμα θα συνεχίσει να είναι φως – όχι για ένα Σαββατοκύριακο, αλλά για μια ζωή.

Η σκυτάλη είναι στα χέρια μας. Ας την περάσουμε με τιμή στους επόμενους. Το Αντάμωμα μάς ενώνει – και πρέπει να συνεχίσει να το κάνει.