flag vizantioflag hellas

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.   twitter   facebook  

Η διάλυση των τσελιγκάτων νομάδων κτηνοτρόφων των βουνών μας!

mpompotas flwrina

 

Του Κώστα Μπμπότα
Πρόεδρος Σ.Σ.Δ.Μακεδοννίας

 

Η διάλυση των τσελιγκάτων νομάδων κτηνοτρόφων των βουνών μας! Κυριότερη αιτία ήταν η αντικατάσταση του μαλλιού από τα βαμβακερά και τα συνθετικά, μαζί με τα δέρματα, τα κέρατα κλπ! Ηδη ξεκίνησαν τα φαινόμενα και πριν το 1040!Η μαζικότερη όμως διάλυση των τσελιγκάτων(τουλάχιστον στα 5 δις χιλιόμετρα βουνά της Δ. Μακεδονίας Βέρμιο, Βόρρας, Βίτσι, Βαρνούντας, Γράμμος, που ήταν περίπου το 1/4 του συνόλου) έγινε το 1949 με τα γεγονότα του "εμφυλίου"(σε εισαγωγικά) που διέλυσε εκτός από τσελιγκάτα και πολλά ορεινά χωριά, κυρίως στο Βίτσι και το Γράμμο! Οι Σαρακατσαναίοι ξαναγύρισαν από το 1950 και μετά σε κάποια από τα βοσκοτόπια που βόλευε, όπως στην περιοχή του Αγιου Γερμανού και του Πισοδερίου Φλώρινας, πλην όμως τώρα πια σαν απλές οικογένειες σμιχτών ξεχωριστά, σαν μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι, όχι σαν νομάδες τσελιγκάτων! Αυτό όλο και μειωνόταν, μέχρι το 2001 περίπου, όπου με λίγες περιπτώσεις ελάχιστων που έμειναν επιχώριοι, όλοι οι άλλοι έμειναν στα χειμαδιά της πεδινής και θαλάσσιας Μακεδονίας και της Θεσσαλίας! Αποτέλεσμα των γεγονότων η περαιτέρω ερήμωση των βουνών μας και της ορεινής μας υπαίθρου, όσο και της πρωτογενούς παραγωγής! Κανείς από τους επιγενόμενους πολιτικούς δεν νοιάστηκε έκτοτε για τα βουνά μας και περιοχές που επλήγησαν! Οι γηραιότεροι Σαρακατσάνοι πέθαναν με τον καημό τους, κι οι νεότεροι που δεν βίωσαν το νομαδισμό το ξεπέρασαν με τη νεόκοπη ασεβής λέξη "ξεκαλοκαίριαζαν" λέει τα τσελιγκάτα στα βουνά, ξεπερνώντας εύκολα παραδοσιακές κληρονομικές οφειλές, με τραγούδια και χορούς, τα λεγόμενα γλέντια και ανταμώματα! Πέρασαν χρόνια μέχρι που σήμερα η Διοίκηση της Ομοσπονδίας των Σαρακατσάνων, με Πρόεδρο τον Γιώργο Μουτσιάνα, ξανανέβηκε στα παλιά βοσκοτόπια και δέχτηκε ότι πρέπει να γίνουν παραδοσιακές κατασκηνώσεις και κυρίως ορεινές βιωματικές στα βουνά μας ( πρόβατο, άλογό, όπλο, βουνό τα κύρια συνθετικά των παλιών νομάδων)! Επίσης να αναβιώσει και να ενισχυθεί η μετακινούμενη κτηνοτροφία με όποιο τρόπο, όπως το πρόγραμμα ενίσχυσης από την UNESCO! Εχει πολύ δρόμο ακόμα και ναι μεν τα τσελιγκάτα δεν θα γυρίσουν, η παράδοση μας και η στήριξη των βουνών μας είναι εφικτή! Δεν ήταν ποτέ αρκετά μόνο τα έτσι κι αλλιώς αναγκαία τραγούδια και οι χοροί στα χειμαδιά! Πρέπει τα βουνά μας να ξαναγίνουν η ψυχή και η παλιά αίγλη του παρελθόντος, συνδεδεμένα με τις παλιές αναμνήσεις των τοπικών ορεινών κοινωνιών, που πρέπει επίσης να αναβιώσουν! Και να ξα να στηθούν!